DİN
Bugün, geçmişin temel zengin kültürel ve dinsel mirası üzerine kendi ulusal kimliklerini ve farklılıklarını yeniden dirilten Özbek halkı, dünyanın çeşitli kültürleri ve halkları arsında değerli yerini almaktadır.
Orta Asya'da doğan geçmişin bilim adamları, düşünürleri, ozanları ve devlet adamlarının birçok eseri aracılığıyla Orta Çağda insanlık medeniyetinin gelişmesine katkıda bulunulmuştur. İslamın ünlü kaşifi İmam el-Buhari (773 doğumlu) onların tarafsızlığını ortaya koymuştur.Onun ünlü çalışması 'Al Jame'as-Sakhih' Kurandan sonra İslam dünyasında en kutsal ikinci kitap olarak sayılmaktadır.
Ahmed el-Fergani (798 doğumlu) büyük bir gökbilimci, matematikçi ve coğrafyacıydı.Astronominin ilkeleri başlıklı çalışması ona dünya çapında bir ün getirdi.
O, İspanya Cordoba'da bir bilim merkezi oluşturdu ve bir üniversite kurdu.O Batı'da Alfraganus adıyla tanınmıştır.
1999 yılında UNESCO'nun himayesinde tüm dünyada Ahmed el-Fergani'nin 1200 doğum yıl dönümü kutlandı.
Abu Nasır Muhammed el-Farabi (872-950) bir filozof, matematikçi ve müzik eleştirmeniydi.O, Avicenna'nın öğretmeni ve Aristo'nun yaptıkları üzerinde mükemmel bir yorumcuydu.O, felsefe üzerine bir çok eser yazdı.O, Platon’un kuralları üzerine bir yorum yazdı ve bir filozof olarak Aristo'dan sonra ancak ikinci olabileceğini söyledi.Değerlendirmesi sonucu ikinci usta olarak adlandırıldı.
Abu Raikhan Beruni (973-1051) Harezm'den bir bilim adamıydı.O, Jeoloji, yer ölçüm, astronomi, matematik, mineraloji ve ilaç bilimde temel araştırmayla bilinir.Ana diline ek olarak Sogdian, Farsça, Arapça, Suriye’ce, Yunanca, ve eski Yahudi dilini bilirdi.O, doğu yarı kürede Amerika Kıtasının varlığına ilişkin kehanette bulundu.
Abu Ali ibni-Sina (980-1037) Batıda bir filozof ve doktor olarak Avicenna adıyla tanınır.Onun 'Tıbbın Kuralları' adlı ansiklopedik çalışmasının Latince çevirisi tüm Avrupadaki doktorlar ve diğer tıp personeli için el yazısı bir kitap olarak altı yüzyıl hizmet vermiş ve o zamanın tıp üzerine yazılmış en iyi çalışmasıdır.
Muhammad al-Harezmi cebirin kurucusu ve ondalık sistem algaritmin kurucusudur.20.yüzyılın ortasında yeni sibernetik ilim dalı Al-Kharazmi'nin algoritmin temellerine dayanarak bulunmuştur.Bu gün bilim dünyasını sibernetiksiz hayal etmek zordur.
Mirza Ulughbek (1394-1449) Emir Timur'un büyük oğlu olarak Semerkant'ın yöneticisiydi.Matematik ve astronominin ansiklopedik bilgisine sahipti.O, en iyi gök bilimcileri ve matematikçileri Semerkant'a getirdi.Semerkant'ın yakınlarında ki tepelerden birine onun zamanının en iyi araç ve gereçleriyle donatılmış bir rasathane kurdu. Günün astronomik standartlarına göre harika bir doğrulukta hesap edilmiş astronomik cetvel Ulugbek'in temel çalışmasıydı.
Zahiriddin Bobur bir devlet adamı şair ve bilim adamı olarak Hindistan'daki Mogal İmparatorluğunun kurucusudur.O, ilk kez Fergana vadisinin faunasını, bitki örtüsünü, kır manzarasını belirleyen Baburname isimli son çalışmasını yaptı.
Din, Mekke ve Medine’den sonra İslam’ın ikinci merkezi kabul edilen Semerkant ve Buhara’nın bu ülke bulunması; Buharî, Tirmizî ve Nakşibendî gibi İslam büyüklerinin bu ülkede yaşamış olmaları ve güçlü bir dinî geleneğe sahip bulunmaları sebebiyle din, en baskıcı dönemlerde dahi unutulmamış, gizli de olsa dinî törenler yapılmış, ibadetler yerine getirilmiştir. Pek çok şehirde cami ve medreseler açılmakta; halk İslamiyet’i yeniden öğrenmeye çalışmaktadır. Özellikle Fergana Vadisi’ndeki Ne mangan, Andican ve Kokan gibi şehirlerde dinî hayat hissedilir derecede güçlüdür.
Özbekistan'da isteyen istediği gibi dinini yaşayabilecek bir durumdadır.
DİL
Özbekistan'ın devlet dili Özdekçedir. Özbek Türkçesi, Türk dilinin üç ana kolundan Türk dil grubuna ait olan Karluk (Doğu) grubunun en önemli kolu olup Çağatay Türkçesi’nin tabiî bir devamıdır. Bağımsızlıktan sonra başlayan bir akımla, Özbekçe’deki Rusça veya Avrupa dillerinden alınmış kelimeler atılmaya başlanmıştır.
Yabancı turistler Rusça biliyorlarsa Özbekistan'da kolaylıkla seyahat edebilirler ve büyük turistik merkezlerde İngilizce kullanabilirler. da Ankara'da şubesi vardır.
